Soğutma Kompresörü Nedir?

Soğutma kompresörü, bir gazın (soğutucu akışkan buharı) hacmini azaltarak basıncını arttıran mekanik bir cihazdır. Soğutma kompresörü soğutma sürecindeki 4 temel soğutma elemanından biridir ve soğutma çevriminin kalbi olarak adlandırılır. Diğer 3 temel soğutma elemanı ise: Yoğuşturucu, Genleşme Vanası, Buharlaştırıcı’dır.

İngilizce kaynakları takip edenler için soğutma çevrimindeki kavramların İngilizcesini aşğıdaki şekilde verebiliriz. Bu terimler Türkçe'ye İngilizce’den geçtiği için, soğutma dünyasında kullanılan tüm versiyonları özellikle belirtme gereği duyduk.

• Compressor: Kompresör
• Condenser: Kondenser, Yoğuşturucu
• Expansion Valf: Genleşme Valfi
• Evaporator: Buharlaştırıcı, Evaporatör, Evaparatör, Soğutma Serpantini
• Refrigerant: Soğutucu, Soğutucu Akışkan

Soğutma kompresörü nasıl çalışır?

Soğutma kompresörünün çalışma prensibini en basit haliyle şu şekilde anlatabiliriz:

Soğutucu akışkan, var olan basıncını sıkıştırarak yükselten kompresöre akar. Akabinde soğutucu akışkan kondensere akar ve burada buhar formundan sıvı formuna dönüşür (yani yoğuşur) ve çevresine ısı verir. Verilen ısı, kondenseri “dokunulacak seviyede” sıcak yapar. Bir sonraki aşamada soğutucu, basınç düşüşü yaşadığı genleşme vanasından geçer. Son aşamada ise, soğutucu evaporatöre (yani buharlaştırıcıya) gider. Soğutucu akışkan evaporatörden ısı çeker ve bu işlem soğutucunun buharlaşmasına neden olur. Evaporatör soğutulacak bölgeden ısıyı çeker. Buharlaştırılmış soğutucu akışkan, çevrimi yeniden başlatmak için kompresöre geri döner. Bu döngü (cycle) cihaz durdurulana kadar devam eder.

Soğutma kompresörü ne işe yarar?

Soğutma kompresörünün fonksiyonlarını temel olarak iki başlıkta toplamak mümkündür:

1. Isı yükünü yoğuşturucudan uzaklaştırmak.
2. Soğutkan basıncını alçak basınç düşük sıcaklıktan, yüksek basınç yüksek sıcaklığa çevirmek.

İdeal bir soğutma kompresöründe neler olmalıdır?

Satış fiyatı düşük sayılamayacak bu ürünü satın almak isteyen kişiler doğal olarak; “Kompresör alırken nelere dikkat edilmeli?”, “en iyi soğutma kompresörü nedir?”, “en verimli soğutma kompresörü nasıl bulunur?” gibi sorulara en doğru cevapları aramaktadırlar. Soğutma kompresörü alırken aşağıdaki özellikler aranmalıdır:

• İlk kalkışta dönme momentinin minimum seviyede olması
• Verimlerin kısmi yüklerde de belirli bir seviyede devam etmesi
• Farklı çalışma koşullarında dahi güvenlik seviyesinin maksimum olması
• Gürültü ve titreşim seviyelerinin tam yüklerde ve farklı koşullarda dahi belirli bir standartın üstüne çıkmaması
• Nispeten daha düşük güç harcayacak birim soğutma değerini sağlayabilmesi
• Ürün ömrünün mümkün olduğu kadar uzun olması ve arızasız çalışması

Tüm Terimlerin Listesi:

Son olarak soğutma dünyası hakkında detaylı araştırma yapmak isteyen kullanıcılar için, soğutma çevrimindeki diğer yardımcı elemanları da yazımızın sonunda belirtmek isteriz.

• Presostat
• Susturucular
• Yağ ayırıcı
• Sıvı  tankı
• Kurutucu filtre
• Gözetleme camı
• Manyetik valf
• Çek valf
• İşletme termostatı
• Akümülatör
• Basınç düşürücü vanalar
• Isı değiştiricileri (eşanjörler)